ساتبا و درس گرفتن از ماجرای مرکز تحقیقات نیرو(متن)

ساتبا و درس گرفتن از ماجرای مرکز تحقیقات نیرو(متن)


سرویس انرژی های تجدیدپذیر برق نیوز: اگر با نگاهی متفاوت و عمیق شکل گیری ساتبا را بررسی کنیم میبینیم که چرا این دستگاه اینقدر فراز و نشیب دارد. پروژه پتانسیل سنجی انرژی‌های نو ابتدا در دهه شصت و در مرکز تحقیقات نیرو (متن) در ساختمانی واقع در خیابان فاطمی روبروی سازمان آب طبقه بالای چلوکبابی استارت شد.
 
ابتدا ژئوترمال منطقه دماوند و بعد اجرای پایلوت خورشیدی یزد و بتدریج بحث‌های تئوریکال در حوزه پتانسیل سنجی باد شکل گرفت. پس از جابجایی متن به ساختمان جدید شهرک غرب از آنجا که تامین اعتبار ساخت بزرگترین مرکز تحقیقاتی خاورمیانه از محل اعتبارات سایر منابع توانیر و سازمان توسعه برق ایران (برق حرارتی فعلی) تامین گردیده بود، در لایه حاکمیتی وزارت نیرو کسی از این حجم ترن اور مالی برای ساخت این پروژه عظیم مطلع نبود.
 
در اسفند سال ۱۳۷۵ در جلسه شورای علمی پژوهشی کشور با حضور آقایان محمد ملاکی، سید محمد طباطبایی، علیمحمد رنجبر و حمید چیت چیان و به ریاست دکتر فتح اله مضطرزاده در محل طبقه همکف دفتر مرکزی پژوهشگاه مواد و انرژی (شورای آموزش عالی فعلی) تشکیل شد، آقای چیت چیان گزارشی از حجم عملیات ساختمانی پروژه طرح آزمایشگاه‌های مرکزی توانیر به حضار داد که باعث تعجب همه شد. نه از این حیث که این حجم عظیم بودجه چگونه" نه "در قالب طرح عمرانی بلکه از محل سایر منابع تامین اعتبار شده؛ بلکه از اینکه برند بی رقیب متن که اکنون در دنیا کاملا شناخته شده یک مدعی سرسخت و صاحب عنوان پارلمانی و نظامی بنام حمید چیت چیان دارد.
 
پس از این زمان متن هر کجا و هر زمان پروژه‌ای در دست داشت با رقابت آشکار آقای چیت چیان مواجه میشد. از جمله انرژی‌های نو. مرکز مطالعات انرژی بموازات فعالیت متن و در رقابتی سرسختانه با متن بود. علیمحمد رنجبر نیز آشکارا با آقای چیت چیان تقابل کرد و اجازه حضور و سپس فعالیت ایشان را در محوطه مرکز تحقیقات نیرو نداد. چرا که آقای چیت چیان وسط مرکز تحقیقات نیرو یک ساختمان برای معاونت انرژی تملک کرده بود. تابلوی معاونت انرژی پایین آورده شد و کانکس‌های پروژه جف از محوطه بیرون برده شد.

این جدال مکرر در جریان پروژه‌های صنعت برق ادامه داشت. در سال ۱۳۸۱ متن پس از کنار گذاشتن پروژه‌های انرژی‌های نو بدلیل رقابت‌های شدید، سه پروژه اصلی و کلیدی صنعت برق را پیشنهاد و کلید زد. این پروژه‌ها قبلا نیز به شکلی پایلوت مانند در متن استارت خورده بود و بلند پروازی متن اکنون وارد فاز جدیدی شده بود. بزرگترین آزمایشگاه فشار قوی جهان و بزرگترین قفس فارادی با سطح ولتاژ آرک حدود ۵ مگا ولت، بزرگترین مرکز تحقیقاتی خاورمیانه و تملک کنتور سازی ایران برای تغییر ساختار دستگاه‌های اندازه گیری برق کشور؛ دیگر متن را اقنا نمی کرد.

تجدید ساختار صنعت برق، تشکیل بازار برق ایران و مانیتورینگ انرژی کشور (گاز و برق-دیسپاچینگ) وکاهش تلفات توزیع (که متن معتقد بود با تصحیح ۷۰درصدی تلفات توزیع نیازی به تجملات انرژی‌های نو نیست و اینهم میشد تقابل با سانا و سابا) برای تلفات توزیع اول شروع به تعریف پروژه‌های تخیلی مثل HVDC کرد، ولی خیلی زود به این نتیجه رسید که این پروژه کپی شده در فواصل طولانی ایالت‌های آمریکا توجیه فنی و اقتصادی دارد؛ لذا با مشارکت شرکت national gride بریتانیا الگوی شبکه یکپارچه و لوکال را ترسیم و نرم افزار بازار برق را نوشت. سپس شرکت دولتی مدیریت شبکه برق ایران را ایجاد کرد و همزمان دیسپاچینگ شبکه گاز را استارت و اجرایی نمود.

از سوی دیگر آقای چیت چیان هم که جانشین دکتر علیمحمد رنجبر در پست معاونت انرژی وزیر شده بود، اقدام گسترده‌ای را برای تشکیل دو شرکت در زمینه انرژی‌های نو و بهره وری انرژی انجام داد. از طرفی دکتر علیمحمد رنجبر مصوبه تشکیل پژوهشگاه نیرو را در مجلس تصویب نمود و از طرف دیگر آقای چیت چیان دو شرکت خصوصی سانا و سابا را دولتی و ردیف بودجه برای آن‌ها تخصیص داد. دو شرکتی که نه بر اساس استراتژی مرسوم در جهان و ماموریت و چشم اندازی ترسیم شده؛ بلکه بر اساس رقابت و لجاجت و احساس شکل گرفته، تاکنون نشیبش بسیار بسیار بیشتر از فرازش بوده. متن در دوران قائم مقامی آقای چیت چیان علیرغم رای دیوان عدالت مبنی بر مالکیت برند پژوهشگاه نیرو با دخالت مستقیم رئیس جمهور وقت منحل شد و بلافاصله مقرر شد با رای شورای عالی اداری پژوهشگاه نیرو نیز در دانشگاه شهید عباسپور و متعاقبا در دانشگاه شهید بهشتی ادغام شود.

برای اینکه سرنوشت شوم متن دچار سانا و سابا و ساتبا نشود انتخاب آقای ساتکین میتواند افق‌های روشنی برای تجدیدساختار این سازمان مجسم کند. مولفه بارز ساتکین تدبر و تعقل است و بنظر میرسد این پتانسیل قوی؛ سازمان را در آستانه بیست سالگی متحول، منقلب و ارتقا دهد. فقط باید فرصت بدهیم.

در خاتمه باید گفت که رقابت دو مقام ارشد وزارت نیرو هم افزایی نداشت بلکه سبب استهلاک سرمایه‌های مالی و انسانی شد بطوریکه پاسخ به مقاله منتشره در نشریه شورای پژوهش‌های علمی و صنعتی کشور با مضمون سرمایه انسانی، روزنامه کیهان در سرمقاله خود انتقادی آشکار از فرار مغز‌ها در مرکز تحقیقات نیرو منتشر کرده بود و اینکه خیل بهترین نخبگان کشور اکنون از این مرکز عازم ازوپا و آمریکا هستند.
 
اگر تمایل داشتید لیستی از دوستان و همکاران عزیزی که در مرکز تحقیقات نیرو شاغل بوده و اکنون در اروپا و آمریکا هستند قابل انتشار است. شرط استخدام رسمی در متن فارق التحصیلی از دانشگاه‌های دولتی معتبر و معدل بالای ۱۸ بود و بخاطر دارم که مسئول آی تی متن سرکار خانم دکتر شراره تقی پور بزرگوار و گرامی (فرزند هنرمند گرامی آتش تقی پور) که اکنون در دانشگاه ونکوور استاد تمام است، مدرک کارشناسی ارشدشان بدلیل دانشگاه آزاد بودن در کمیته ارتقاء متن قبول نشد. طی ۴ سال در تصدی مدیریت بازرگانی متن و مسئولیت تدارک بازار برق و شرکت مدیریت شبکه برق ایران؛ بصورت پیمانکاری با متن همکاری داشتم. چون تفکر مدیریتی متن بر این بود که در ارزیابی کیفی مهندسین مشاور"متن نخبه‌ترین بدنه کارشناسی "را دارد.



ارسال نظر


اگر تصویر خوانا نیست اینجا کلیک کنید
همزمان با تأیید انتشار نظر من، به من اطلاع داده شود.
* نظر هایی كه حاوی توهین است، منتشر نمی شود.
* لطفا از نوشتن نظر های خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.


پرشین ابزار دقیق باتجربه چندین سال در زمینه فروش تجهیزات ابزار دقیق با معروف ترین برندها که دارای بالاترین کیفیت ها و مناسب ترین قیمت ها است فعالیت می کند و توانسته سهم خوبی از بازار ابزار تجهیزات اندازه گیری را به خود اختصاص دهد. ابزار دقیق با کمک ابزاری مانند فلومتر، روتامتر، لول ترانسمیتر، فلو سوئیچ، لول سوئیچ، شیربرقی، سنسور فشار، گیج فشار یا مانومتر و ... پارامترهای مختلفی مانند دما، فشار و جریان را اندازه گیری می کند.

در اندازه گیری مقدار یک کمیت با یک استاندارد مشخص مقایسه می شود و نتیجه به دست آمده به صورت عدد نمایش داده می شود. حال در صنعت برای اندازه گیری کمیت های مختلف مانند دما، فشار و جریان با تجهیزات ابزار دقیق اندازه گیری می کنیم. تجهیزات به 4  گروه عمده تقسیم می شوند:

  1. تجهیزاتی که فقط اندازه گیری کرده و روی نمایش گر خود نشان می دهد.
  2. تجهیزاتی که اندازه گیری می کنند و عدد به دست آمده را ثبت می کنند.
  3. ابزارهایی که این کمیت ها را کنترل می کند.
  4. ابزارهایی که هر سه وظیفه کنترل، ثبت و نمایش را انجام می دهد.

معرفی سیستم ها و تجهیزات ابزار دقیق

تجهیزات ابزار دقیق را می توان با کمک یک مثال ساده بیان کرد. فرض کنید در سیستم تنظیم خودکار سوخت موتور، ترانسمیتر فشارو سنسور سرعت وضعیت موتور را مورد بازبینی قرار می دهد. اطلاعات بدست آمده از طریق این سنسورها به وسیله یک پردازنده مانند شیربرقی به سیگنال های الکتریکی تبدیل می شود و نهایت برای کنترل موتور وظایف مربوطه را انجام می دهد.

انواع فرآیند های کنترل

یکی از روش های انتخاب تجهیزات ابزار دقیق تشخیص این است که دقیقاً چه هدفی دارید و باید ماهیت فرآیند مشخص شود. آیا شما قصد دارید فشار، دما، سطح یا جریان را اندازه بگیرید. هرکدام از این کمیت ها ابزار متفاوتی را دارد که در ادامه با انواع آنها آشنا خواهید شد.

ابزار اندازه گیری دما

از این ابزارها در صنعت بسیار استفاده می شود به عنوان مثال در صنعت پزشکی، دارویی، صنعتی و ... برای اندازه گیری میزان سردی و گرمی یک جسم و مشخص کردن میزان دما از این ابزارها استفاده می کند که به دو دسته کلی ترمومتر و ترموکوپل دسته بندی می شود.

ابزار اندازه گیری فشار

ازنظر فیزیکی فشار مقدار نیرویی است که به سطح وارد می شود. حال میزان فشار وارد شده بر جسم، مایع یا سیال بسیار اهمیت دارد به همین دلیل برای اندازه گیری آن از روش و تجهیزات مختلفی استفاده می شود. فشاری که از در لوله و اتصالات در جریان است در صورتی که تحت کنترل و محدوده مشخص باشد مشکلی پیش نمی آید که این نظارت و کنترل را می توان به کمک فشار سنج ها که به آنها گیج فشار یا مانومتر می گویند انجام داد.

ابزار اندازه گیری جریان یا فلو

میزان جریان عبوری از یک سطح در یک زمان مشخص جریان یا دبی گفته می شود که میزان آن بر اساس حجم، لیتر یا جرم قابل محاسبه است. برای محاسبه فلو از ابزارهای مختلفی مانند فلومتر، فلو سوئیچ، روتامتر استفاده می کنند.

ابزار اندازه گیری سطح

سطح یکی از پارامتر هایی است که کنترل آن در صنعت از اهمیت بالایی برخوردار است و در صوت رد شدن از سطح مورد نظر ممکن است پیامدهای جبران ناپذیری داشته باشد. لول ترانسیمتر یکی از ابزار هایی است که خروجی الکتریکی متناسب با سطح را ایجاد میکند و بعد از رسیدن به سطح مورد نظر خروجی مورد نظر را نمایش میدهد. از ترانسمیتر ها در اندازه گیری سطح مخزن های مختلف استفاده میشود.